Translate

4 Kasım 2024 Pazartesi

HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR (1864- 1944)

 


Hünkâr yaveri Mehmet Sait Paşa'nın oğlu olan Hüseyin Rahmi, Yakupağa mektebi, Mahmudiye Rüşdiyesi ve idadide okuyan, tarihçi Abdurrahman Şeref Bey'in himayesiyle Mekteb-i Mülkiye'ye girdi (1878). Okulun ikinci sınıfında iken ciddi bir hastalık geçiren Hüseyin Rahmi buradaki öğrenimini yarıda bıraktı (1880). 

Kısa bir süre, Adliye Nezareti Ceza Kaleminde memur, Ticaret Mahkemesi'nde Azâ Mülazımı olarak çalışan Hüseyin Rahmi, hayatını kalemiyle kazanmaya çalıştı.  1887'de Tercüman-ı Hakikat gazetesinde yazmaya başlayan Hüseyin Rahmi, ardından İkdam ve Sabah gazetelerinde mütercim ve muharrir olarak çalıştı. İkinci Meşrutiyet döneminde 37 sayı süren "Boşboğaz ve Güllâbi" adlı bir gazete çıkardı. İbrahim Hilmi Bey ile birlikte çıkardığı "Millet" gazetesi de uzun ömürlü olmadı.

 Gürpınar'ın eserlerinin bir başka niteliği toplumsal bir yergi taşımasıdır. Bu yüzden bazen şiddetli tepkilerle de karşılaşmıştır. Eski İstanbul yaşamının geleneklerini yansıtan belge değerindeki eserlerinde ince bir mizah da göze çarpar. Roman tekniği yalınkat da olsa gözlemleri kuvvetli, canlandırdığı tipler renkli ve konuşmalar içtenliklidir. Eserlerinde halk deyimleri geniş yer tutar. Ne var ki sayısız eser vermiş olmasına karşın sadece beş romanı yapımcılarımız tarafından sinemaya aktarılmıştır.

Bunlar sırasıyla “Mürebbiye” 1919, “Efsuncu Baba” 1949, “iffet” 1969, “İç Güveysi” 1970, “Gulyabani” (Süt Kardeşler) 1976. ([1])

Eserleri

Roman: Şık (1989), İffet (1896), Mutallaka (1898), Mürebbiye (1899), Bir Muâdele-i Sevda (1899), Metres (1899), Tesadüf (1900), Nimetşinas (1910), Şıpsevdi (1911), Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç (1912), Sevda Peşinde (1912), Gulyabani (1912), Cadı (1914), Hakka Sığındık (1919), Toraman (1919), Hayattan sayfalar (1919), Son Arzu (1922), Tebessüm-i Elem (1923), Cehennemlik (1924), Afsuncu Baba (1924), Ben Deli miyim? (1925), Billur Kalp (1926), Tutuşmuş Gönüller (1926), Evlere Şenlik, 

Öykü: Kadınlar Vaizi (1920), Namusla Açlık Meselesi (1933), Katil Buse (1933), İki Hödüğün Seyahati (1933), Tünelden İlk Çıkış (1934), Gönül Ticareti (1939), Melek Sanmıştım Şeytanı (1943), Eti Senin Kemiği Benim (1953)

Oyun: Hazan Bülbülü (1916), Kadın Erkekleşince (1933), Tokuşan Kafalar (1973)

 



[1] https//www.turkedebiyati.org/huseyin_rahmi_gurpinar.html

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder