SÜRGÜN (1951) "Refik Halit Karay"

 

Yönetmen-senaryo: Orhon Murat Arıburnu, Operatör: Aram Hugosyan, Yapım: Duru Film/Naci Duru

Oyuncular: Orhon M. Arıburnu, Nedret Güvenç, Ayla Karaca, İhsan Evrim, Ercümen Behsat Lav, Renan Fosforoğlu, Muharrem Gürses, Hikmet Serçe, Neşet Berküren, Adil Güldürücü, Muazzez Arçay, Mualla Sürer, Feridun Çölgeçen

 Konu: 1941 yılında yazılan Sürgün’ün ele aldığı konu ve Türk edebiyatında oluşturduğu yankı bakımından Refik Halit Karay'ın en ünlü eserlerindendir. Romanın başkahramanı durumundaki Hilmi Efendi Türkiye devleti tarafından sürgüne gönderilmiştir.

     Hilmi Bey, roman içerisinde korkunç ve kötü bir sona yuvarlanır. Sağlığını, aklını ve hayatım kaybeder. Roman, Hilmi Bey'in memleketinden ayrılırken vapur iskelesinde kızı Seher ile vedalaşmasıyla başlar. Seher hoppa bir kızdır. Kızının kötü yola düşeceğinden korkmaktadır. Daha sonra Seher'in Kani adlı bir aktörle evlendiği haberi duyulur. Alkol ve uyuşturucu tuzağına sürüklenen Seher, romanın sonunda babasının ölümüne de neden olur Seher, Sitti Nevber adıyla Halep gecelerinde dansözlük yapmaktadır. Deyim yerindeyse, bedenini pazarlayan bir kadın durumundadır. Hilmi Efendi, davetli olarak gittiği bir gece kulübünde, Sitti Nevber adıyla, yarı çıplak dans eden kadının kızı Seher olduğunu görür ve kalp krizi geçirerek ölür.  (Sürgün, 5. Baskı, 1985, s.195) 

 Eser hakkında geniş bilgi Bknz: (Yakup Çelik, Cumhuriyet Dönemi Roman, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, Türk Edebiyat Tarihi, sayfa215-275, cilt4 )