FÜRUZAN

(29 Ekim 1932, İstanbul – 11 Şubat 2024, İstanbul),

Asıl adı Feruze Selçuk (Çerçi)’tur. Karikatürist Turhan Selçuk'la evlendikten (1958) sonra bir süre Füruzan Selçuk imzasını, ayrıca Füruzan Yerdelen imzasını da (1956-58) kullandı. Yalova Demir Köyü İlkokulunu bitirdi (1946). Orta öğrenimini, yaşam koşullarının olumsuzluğu nedeniyle yarıda bırakarak kısa bir süre Küçük Sahne’de tiyatro oyunculuğu yaptı. Daha sonra kendini tümüyle edebiyat çalışmalarına verdi. 1975-76 arasında davetli olarak Almanya’ya gitti. Eşinden boşandı ve yaşamını İstanbul’da sürdürdü. 

İlk yapıtlarında kötü yola düşmüş kadın ve kızların, çöken burjuva ailelerinin, yoksulluk ve yalnızlıkla boğuşan kadın ve çocukların, yeni ortamlarda bunalan ve yurt özlemi çeken göçmenlerin dramlarına sevecenlikle yaklaştı. İlk öyküsü “Olumsuz Hikâye” (Füruzan Yerdelen imzasıyla), 1956’da Seçilmiş Hikâyeler dergisinde yayımlandı. Daha sonra öykülerini, Türk Dili, Pazar Postası (195658); ustalık dönemi ürünlerini Dost, Papirüs, Yeni Dergi (1964-72) gibi dergilerinde yayımlandı. İlk kitabı Parasız Yatılı (1971) Memet Fuat’ın ifadesiyle “edebiyatımızda bir olay” oldu. Onu Kuşatma, Benim Sinemalarım ve 47’liler izledi. Fethi Naci bu üç kitap için, Füruzan’ın geniş okur yığınlarına hikâyeyi yeniden sevdirdiğini yazdı.

Sevda Dolu Bir Yaz’daki öykülerinde geçmiş zaman İstanbul’unun prolini çizdi. Bütün yazdıklarında titiz bir ayrıntı ustalığı ve diyalogları belirli bir ruhsal durumu belirtmek için kullanışındaki ustalık dikkati çeker. Yazdıklarında yer yer sinema etkisi vardır. İlk hikâye kitabı Parasız Yatılı ile 1972 Sait Faik Hikâye Armağanını, ilk romanı 47'liler ile de 1975 Türk Dil Kurumu Roman Ödülünü kazandı. 1991 İran Fecr Film Festivalinde uluslararası jüriden “En İyi İlk Film” ödülünü, 1991 Tokyo Film Festivalinde ise “En İyi On Asya Filmi” arasına seçildi. Parasız Yatılı adlı eseri sinemaya uyarlandı. Ankara Devlet Tiyatrosunun önerisiyle Kış Gelmeden öyküsünü 1997’de oyunlaştırdı. Ah Güzel İstanbul Ömer Kavur tarafından filme alındı (1981). Redife’ye Güzelleme öyküsünü yeniden oyun olarak yazdı.(^[1])

 Eserleri

 Roman: 47'liler (1974), Berlin'in Nar Çiçeği (1988).

 Hikâye: Parasız Yatılı (1971), Kuşatma (1972), Benim Sinemalarım (1973), Gecenin Öteki Yüzü (1982), Gül Mevsimidir (Kuşatma adlı kitabındaki bir uzun hikâyesinin ayrı basımı, 1985), Yedi Öykü (1992), Sevda Dolu Bir Yaz (1999). 

Şiir: Lodoslar Kenti (1991). 

Röportaj: Balkan Yolcusu (1974), Yeni Konuklar (Almanya izlenimleri ve Türk işçileriyle röportajları, 1977). 

Gezi: Ev Sahipleri (gezi notları, anılar, 1981), İşte Bizim Rumeli / Bosna Hersek, Makedonya, Bulgaristan, Yunanistan (1994, daha sonra Balkan Yolcusu adıyla yayımlandı, 1996). 

---

[1] http//www.biyografya.com/biyografi